Gevolgen van Hypertensie

Een verhoogde bloeddruk gaat meestal zelf niet gepaard met enig lichamelijk ongemak.

Toch is het erg belangrijk om hoge bloeddruk te behandelen, aangezien het risico op vaatziekten (aderverkalking) en ernstige hartproblemen erg verhoogd is bij mensen met hypertensie.

De gevolgen van bloedvatziekten kunnen oa. zijn: beroerte, beschadiging van organen zoals ogen en nieren, doorbloedingsproblemen in de ledematen en hartaanval.

Andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten zijn roken en verhoogde cholesterol waarden van het bloed.

Indien men verschillende risicofactoren samen heeft stijgt het risico op ontwikkeling van ernstige hart- en vaatziekten enorm. Mensen die zowel verhoogde bloeddruk en verhoogde cholesterol hebben en die roken hebben een zeer grote kans op hart- en vaatziekten.

De gevaren van hoge bloeddruk: de effecten van hypertensie op het lichaam

Hoge bloeddruk is een risicofactor voor meer dan hartziekten alleen.

Alvorens symptomen optreden kan hoge bloeddruk het lichaam gedurende jaren langzaam beschadigen. Hoge bloeddruk ongecontroleerd laten, kan eindigen in invaliditeit, povere levenskwaliteit of zelfs een fatale hartaanval. Gelukkig kan men hoge bloeddruk controleren met medicatie en wijzigen van de levensstijl om alzo het risico op levensbedreigende complicaties te verminderen.

Hier een overzicht van complicaties die kunnen veroorzaakt worden door hoge bloeddruk (hypertensie) die niet gecontroleerd wordt.

Schade aan de arteriën

Gezonde slagaders of arteriën zijn soepel, sterk en elastisch. De binnenbekleding is zacht zodat het bloed vrij kan vloeien, waardoor vitale organen en weefsels met voldoende voedingsstoffen en zuurstof worden voorzien. Bij hoge bloeddruk kan de verhoogde druk op het bloed, dat door de arteriën vloeit, gradueel een reeks problemen veroorzaken:

• Arteriosclerose
  Hoge bloeddruk kan de cellen van de binnenbekleding van arteriën beschadigen. Dat lanceert een cascade aan evenementen die de arteriewand dikker en stijver maken, een ziekte arteriosclerose genoemd, of de arteriën harder maken. Vetten uit het dieet komen in de bloedstroom tercht, gaan door de beschadigde cellen en verzamelen zich tot een begin van atherosclerose. Deze wijzigingen kunnen alle lichaamsarteriën aantasten en de bloedstroom naar het hart, de nieren, de hersenen en de ledematen blokkeren. De schade kan vele problemen veroorzaken, met inbegrip van borstpijn (angina), hartaanval, hartfalen, nierfalen, beroerte, perifere vaatziekten en aneurisma’s.
• Aneurisma
  In de loop der jaren kan de constante druk van het bloed dat door verzwakte arteriën stroomt ervoor zorgen dat een deel van de wand breder wordt en een uitstulping (aneurisma) vormt. Een aneurisma kan scheuren en een levensbedreigende bloeding veroorzaken. Aneurisma’s kunnen in elk deel van het lichaam gevormd worden, maar meestal in de aorta, de belangrijkste arterie van het lichaam.

Schade aan het hart

Het hart pompt het bloed doorheen heel het lichaam. Ongecontroleerde hoge bloeddruk kan het hart op verschillende manieren beschadigen:

• Hart-vaatziekten
  Hartvaatziekten tasten de arteriën aan die bloed leveren aan de hartspier. Arteriën, vernauwd door hartvaatziekten, verhinderen dat het bloed vrij door de arteriën vloeit, wat borstpijn (angina) kan veroorzaken. Deze toestand treedt eveneens op als het bloed dat door de arteriën vloeit geblokkeerd wordt, gewoonlijk omwille van atherosclerose. Wanneer bloed niet vrij naar het hart kan vloeien, kan dit borstpijn veroorzaken, een hartaanval of ritmestoornissen (arritmieën). Personen met hoge bloeddruk die een hartaanval krijgen, sterven gemakkelijker van die hartaanval dan personen zonder geen hoge bloeddruk.
• Vergrote linker hartzijde
  Hoge bloeddruk forceert het hart om harder te werken dan nodig is om het bloed naar de rest van het lichaam te pompen. Dit veroorzaakt een vergroting of verstijving van de linker ventrikel (linker ventrikel hypertrofie) , zoals een biceps groter wordt door gewichtheffen. Deze vergroting of verstijving limiteert de mogelijkheden van de ventrikel om het bloed door het lichaam te pompen. Deze toestand verhoogt het risico op hartaanval, hartfalen en plotse dood.
• Hartfalen
  In de loop der jaren zou de door hoge bloeddruk veroorzaakte spanning op het hart, oorzaak kunnen zijn dat de hartspier verzwakt en daardoor minder efficiënt werkt. Het overstelpte hart begint eventueel vermoeid te geraken en faalt. Schade van een hartaanval vormt een nog groter probleem.

Schade aan de hersenen

Net zoals het hart, hangen de hersenen af van een voedende bloedtoevoer om juist te kunnen functioneren en te kunnen overleven. Maar hoge bloeddruk kan verschillende problemen veroorzaken:

• Transient ischemic attack (TIA)
  Een TIA (transient ischemic attack - voorbijgaande ischemische aanval), soms ook ministroke genoemd, is een korte, tijdelijke onderbreking van de bloedtoevoer naar de hersenen. Het wordt dikwijls veroorzaakt door atherosclerose of een bloedklonter, die beide kunnen voortkomen uit hoge bloeddruk. Een transiënte ischemische aanval is dikwijls een waarschuwing voor het risico op een volledige beroerte.
• Beroerte
  Een beroerte, in de volksmond soms "hersenverlamming" genoemd, treedt op als een deel van de hersenen verstoken blijft van zuurstof en voedingsstoffen, waardoor de hersencellen afsterven. Ongecontroleerde hoge bloeddruk kan leiden tot beroerte door het beschadigen en verzwakken van de bloedvaten van de hersenen, die daardoor kunnen vernauwen, scheuren of lekken. Hoge bloeddruk kan er eveneens oorzaak van zijn dat er zich bloedklonters vormen in de arteriën die naar de hersenen leiden, waardoor de bloedstroom blokkeert, wat op zijn beurt de oorzaak is van een beroerte. Hoge bloeddruk kan ook een aneurisma veroorzaken, een uitstulping van de wand van de bloedvaten, die kan barsten en een levensbedreigende bloeding in de hersenen kan veroorzaken.
• Dementie
  Dementie is een ziekte van de hersenen die resulteert in verzwakt denken, spreken, redeneren, geheugen, zicht en beweging. Er zijn een aantal oorzaken van dementie. Eén oorzaak, de vasculaire dementie, kan voortkomen uit een vernauwing en blokkeren van de arteriën die bloed naar de hersenen voeren. Het kan eveneens resulteren uit beroertes, veroorzaakt door een onderbreking van de bloedstroom naar de hersenen. In elk van de gevallen kan hoge bloeddruk de schuldige zijn. Hoge bloeddruk die optreedt tijdens middelbare leeftijd verhoogt het risico op dementie in latere jaren.
• Milde cognitieve verzwakking
  Mild cognitive impairment (milde cognitieve verzwakking) is een overgangsfase tussen de veranderingen in begrijpen en geheugen, die eigen zijn aan het ouder worden, en de meer ernstige problemen veroorzaakt door de ziekte van Alzheimer. Net zoals bij dementie kan dit resulteren uit een geblokkeerde bloedstroom naar de hersenen, wanneer hoge bloeddruk de arteriën beschadigt. Deze toestand kan de taal, de aandacht, het kritisch denken, het lezen, het schrijven, de reactietijd en het geheugen aantasten.

Schade aan de nieren

De nieren filteren overtollig vocht en afvalproducten uit het bloed, een proces dat samenhangt met gezonde bloedvaten. Hoge bloeddruk kan zowel de bloedvaten van als naar de nieren kwetsen, waarbij verschillende soorten nierziekten (nefropathieën) veroorzaakt worden. Diabetes in combinatie met hoge bloeddruk kan de beschadiging verergeren.

• Nierfalen
  Hoge bloeddruk is één van de meest voorkomende oorzaken van nierfalen. Dit komt omdat hij zowel de grote arteriën kan beschadigen die naar de nieren leiden als de kleine bloedvaten (glomeruli) binnen de nieren. Schade aan beide zorgt ervoor dat de nieren de afvalstoffen niet meer effectief uit het bloed kunnen filteren. Als resultaat daarvan kan een gevaarlijke opeenstapeling ontstaan van vocht en afval. Hierdoor eindigt men aan de dialyse of moet men een niertransplantatie ondergaan.
• Nierlittekens (glomerulosclerosis)
  Glomerulosclerosis is een type nierbeschadiging veroorzaakt door littekens op de glomeruli. De glomeruli zijn kleine clusters van bloedvaten binnen de nieren die de afvalstoffen en het vocht uit het bloed filteren. Glomerulosclerosis kan ervoor zorgen dat de nieren niet meer in staat zijn het afval effectief te filteren, wat leidt tot nierfalen.
• Aneurisma van de nierarterie
  Een aneurisma is een uitstulping in de wand van een bloedvat. Wanneer dit optreedt in arteriën die naar de nieren leiden, is het gekend als een aneurisma van de nier- of renale arterie. Eén potentieel gevaar is atherosclerose, die de arteriewand verzwakt en beschadigt. In de loop der jaren kan hoge bloeddruk in een zwakke arterie ervoor zorgen dat die breder wordt en een uitstulping vormt, het aneurisma. Aneurisma’s kunnen scheuren en een levensbedreigende interne bloeding veroorzaken.

Schade aan de ogen

Kleine, delicate bloedvaten voorzien de ogen van bloed. Zoals andere vaten kunnen ook zij door hoge bloeddruk beschadigd worden:

• Schade aan de bloedvaten van het oog (retinopatie)
  Hoge bloeddruk kan de vaten beschadigen die bloed voorzien aan de retina. Indien ze voldoende beschadigd zijn kunnen deze bloedvaten beginnen lekken of geblokkeerd worden, wat resulteert in een retinopatie. Deze toestand kan leiden tot bloedingen in het oog, microaneurisma’s, zwellingen van de optische zenuw, vertroebeld zicht en compleet gezichtsverlies. Bij een combinatie van diabetes en hoge bloeddruk is dit risico nog groter.
• Opgehoopt vocht onder de retina (choroidopatie)
  In deze toestand is er een vochtophoping onder de retina omdat er een bloedvat lekt in de choroid, een laag bloedvaten onder de retina. Choroidopatie kan resulteren in vervormd zicht of in sommige gevallen littekens geven die het zicht verzwakken.
• Zenuwbeschadiging (optische neuropathie)
  Een toestand waarin de geblokkeerde bloedstroom de optische zenuw beschadigt. Het kan leiden tot de dood van de zenuwcellen in de ogen, wat een bloeding kan veroorzaken binnen het oog of zelfs gezichtsverlies.

Hoge bloeddruk spoedgevallen

Hoge bloeddruk is een typisch chronische aandoening die in de loop der jaren langzaam schade veroorzaakt. In sommige gevallen nochtans verhoogt de bloeddruk zo snel en ernstig dat het een een medisch spoedgeval wordt dat onmiddellijk behandeling nodig heeft, dikwijls met hospitalisatie.

In deze situaties kan hoge bloeddruk het volgende veroorzaken:

• Problemen met de hersenen, gekenmerkt door geheugenverlies, persoonlijkheidsveranderingen, moeilijke concentratie, irriteerbaarheid of progressief verlies van bewustzijn (encefalopatie)
• Beroerte (stroke)
• Ernstige schade aan de belangrijkste arterie van uw hart (aortadissectie)
• Aanvallen bij zwangere vrouwen (pre-eclampsie of eclampsie)
• Onstabiele borstpijn (angina)
• Hartaanval
• Een plots verzwakt pompen van het hart leidt tot vochtophoping in de longen, wat resulteert in kortademigheid (pulmonair oedeem)
• Plots verlies van de nierfunctie (acuut renaal falen) In de meeste gevallen doen deze spoedgevallen zich voor omdat hoge bloeddruk niet goed gecontroleerd werd.

Andere mogelijke gevaren van hoge bloeddruk

Meer en meer bewijzen duiken op dat hoge bloeddruk ook andere lichaamsdelen kan aantasten, wat kan leiden tot de volgende problemen:

• Sexuele disfunctie
  Hoewel de onmogelijkheid om een erectie te krijgen of aan te houden (erectiele dysfunctie) meer en meer voorkomt bij mannen vanaf 50 jaar, komt het meer voor als zij ook hoge bloeddruk hebben. Bewijzen om hoge bloeddruk te linken aan sexuele dysfunctie bij vrouwen zijn er (nog) niet.
• Beenderverlies
  Hoge bloeddruk kan de hoeveelheid calcium in de urine verhogen. Deze overmatige eliminatie van calcium kan leiden tot een verlies van beenderdensiteit (osteoporose), wat op zijn beurt kan leiden tot beenbreuken. Dit risico verhoogt vooral bij oudere vrouwen.
• Slaapproblemen
  Obstructieve slaapapneu, een toestand waarin de keelspieren ontspannen, wat leidt tot luid snurken, treedt op bij meer dan de helft van diegenen met hoge bloeddruk. Nu wordt zelfs gedacht dat hoge bloeddruk slaapapneu kan uitlokken. Het gemis aan slaap, voortkomend uit slaapapneu kan de bloeddruk verhogen.

Preventie maakt het verschil

De complicaties van hoge bloeddruk zijn ernstig. Indien de bloeddruk echter goed gecontroleerd is, worden de meest ernstige problemen echter geminimaliseerd.

Het aannemen van gezonde levensstijl helpt de ziekte te beheren. Het verminderen van zoutgebuik bijvoorbeeld, evenals een beetje gewichtsverlies hebben een dramatische impact op hoge bloeddruk.

Het is ook mogelijk dat men medicatie tegen hoge bloeddruk moet innemen om de bloeddruk te kunnen controleren. Veel van deze medicamenten hebben het voordeel dat ze iets toevoegen om specifieke complicaties, zoals hart- of nierziekten, te voorkomen.